Column Mam raakt kwijt: Scheiden doet lijden

di 4 feb 2020, 12:32

door Ria Tuenter

In haar goede jaren kon mam totaal overstuur raken als ze hoorde dat mensen in haar directe omgeving gingen scheiden. Ze was dan een paar dagen helemaal van de leg en intens verdrietig. Zeker als er kleine kinderen in het spel waren. "Hoe kunnen twee mensen, die toch van elkaar gehouden hebben, er bewust voor kiezen om uit elkaar te gaan?", vroeg ze zich dan hardop af. Zelf moest ze twee keer noodgedwongen, te vroeg afscheid nemen van een innig geliefde echtgenoot. Ze overleden op respectievelijk 36- en 68-jarige leeftijd. Een vrijwillige keus voor een scheiding was in haar ogen onbestaanbaar.

In 2008 gebeurt wat ze nooit voor mogelijk had gehouden: haar zoon gaat scheiden. Zijn kinderen zijn dan nog maar vijf en twee jaar oud. Omdat ze zich sterk wil houden om zo mijn broer tot steun te zijn, sprak ze het nooit uit, maar wat moet haar dit een verdriet hebben gedaan. Achteraf kunnen we stellen dat deze ingrijpende gebeurtenis een zogenoemde 'trigger' is geweest, waardoor haar dementie toenam. Hierna gaat ze geestelijk immers snel achteruit.

Een paar weken na de breuk doet mijn moeder hem een voorstel: "Waarom komen jij en de kinderen niet één keer per week bij mij eten? Dan kun je na je werk gewoon hier aanschuiven en ik vind het heerlijk om weer voor iemand te koken. In je eentje eten is zo ongezellig!" Mijn broer maakt graag gebruik van dit aanbod. Als je fulltime werkt, co-ouderschap hebt en daarnaast een huishouden moet runnen, is zo'n gebaar heel erg welkom.
De eerste tijd gaat het prima. Mam kookt heerlijk, ze geniet van haar kleinkinderen en mijn broer krijgt weer even wat lucht. Langzamerhand komen de maaltijden echter steeds meer onder invloed van haar dementie. Deze ontregeling ontgaat zelfs Lotte, de jongste, niet.
"Pappa, de aardappels van oma smaken heel anders dan die van jou."
"Eet maar op als je kunt, want oma is een beetje ziek in haar hoofd en kan daar niks aan doen", antwoordt mijn broer dan. Stan, de oudste, moet steeds antwoord geven op dezelfde vragen van oma.

"In welke klas zit je nu?", "Kun je al lezen?", "Heb je een lieve juf?" Iedere keer geeft hij netjes antwoord, de schat. Wel spreekt hij, als oma het niet hoort, zijn verbazing hierover uit richting zijn vader.
"Oma zegt steeds hetzelfde, pappa!"
"Ik weet het jongen, ze kan er niks aan doen. Haar hoofd is een beetje in de war."

Totdat er alleen nog maar aangebrand of zelfs helemaal geen eten is als mijn broer komt. En elke keer wordt er dan maar patat, pizza of chinees gehaald. Dit levert zoveel stress op dat na anderhalf jaar wordt besloten de vaste wekelijkse bezoekjes te stoppen. Mam heeft dan niet meer het gevoel dat ze steeds iets verkeerd doet en mijn broer en zijn kinderen krijgen weer normale kost. Voor iedereen een gezonde oplossing.